Liệu Chelsea có đang chuyển nhượng quá ngu xuẩn ?
Có một câu chuyện đã khắc họa rõ ràng chính sách tuyển quân của Chelsea dưới thời Frank Lampard. Nó xuất phát từ người đại diện của một trong những ngôi sao trẻ sáng giá nhất Châu Âu, người tin rằng thân chủ của mình sẽ là sự lựa chọn mang tính tương lai và dài hơi cho Chelsea ở vị trí cậu ta đảm nhiệm.
Có một câu chuyện đã khắc họa rõ ràng chính sách tuyển quân của Chelsea dưới thời Frank Lampard. Nó xuất phát từ người đại diện của một trong những ngôi sao trẻ sáng giá nhất Châu Âu, người tin rằng thân chủ của mình sẽ là sự lựa chọn mang tính tương lai và dài hơi cho Chelsea ở vị trí cậu ta đảm nhiệm.
Chelsea đã để mắt đến cầu thủ này từ vài năm trước và họ tỏ ra thực sự nghiêm túc trong việc theo đuổi cậu ta. Scott McLachlan, người đứng đầu bộ phận tuyển trạch của Chelsea, đã giữ liên hệ với người đại diện của cầu thủ này và thông báo rằng họ sẽ đến để xem giò và thu thập thêm thông tin. Phía người đại diện và đội bóng chủ quản gần như không có bất đồng nào trên đường tiến đến một bản hợp đồng thành công.
Nhưng bùm… tình huống thay đổi nhanh đến chóng mặt. Lampard bất ngờ tin dùng một cầu thủ ở đội trẻ cho một vị trí ở đội một. Cầu thủ này sau đó được gia hạn hợp đồng và từng bước khẳng định mình trong đội chính của Chelsea.
Sự hứng thú của Chelsea với cầu thủ đó đã kết thúc “một cách lịch sự” với một cuộc điện thoại của McLachlan đến phía người đại diện kia: “Xin lỗi, nhưng Lampard đang hài lòng với cầu thủ X mà ông ấy đang có”.
Dù còn thiếu kinh nghiệm, Frank Lampard vẫn là người đi đầu trong việc quyết định liệu có nên kí hợp đồng với cầu thủ nào đó hay không. Frank vẫn đang tạo dựng được một mối quan hệ làm việc khăng khít với Marina Granovskaia, và được coi như một lý do đầy chính đáng trong việc thuyết phục các mục tiêu chuyển nhượng gia nhập đội.
“Tôi đã giữ liên lạc với ông ấy trong vài tuần” – Hakim Ziyech nói như vậy trong một buổi phỏng vấn với Ajax, sau khi thương vụ chuyển nhượng trị giá 39 triệu bảng được công bố.
“Ban đầu thì chúng tôi nói chuyện với nhau qua điện thoại. Đó là những câu chuyện dài về cách tiếp cận trận đấu của Lampard, về bản thân và phong cách tôi chơi bóng sẽ ảnh hưởng lên Chelsea như thế nào. Chúng tôi sau đó đã nhắn tin qua lại rất thường xuyên”.
“Ông ấy là một tượng đài, một tiền vệ xuất chúng – những thứ hoàn toàn có thể giúp tôi học hỏi thêm. Frank có cách tiếp chuyện khiến người khác tin tưởng và điều này làm tôi phấn chấn hơn. Không còn nghi ngờ gì nữa”.
Lampard đẩy nhanh tiến độ để Ziyech cũng như các cầu thủ khác có thể gia nhập nội trong tháng Một. Tuy nhiên, không giống như những vị HLV tiền nhiệm, Lampard không hề kêu ca, phàn nàn hay đổ lỗi cho việc thiếu hụt lực lượng. Frankie hiểu được CLB đã nỗ lực thế nào để có thể tiếp cận cái tên mà ông yêu cầu, đồng thời cũng đủ khôn để biết rằng đặt bút kí những con hàng chất lượng trong kì chuyển nhượng mùa Đông không hề đơn giản.
Chelsea cho rằng việc tin dùng những cầu thủ trẻ sẽ góp phần tiết kiệm một số tiền không nhỏ để chuyển nhượng trong tương lai, cũng như việc xây dựng một nền tảng trẻ trung và có khả năng chinh chiến ở cả Premier League và Champions League.
Tuy nhiên, vẫn là họ, nhận thức được tầm quan trọng của kì chuyển nhượng mùa Hè sắp tới đây.
Áp lực là có, rất lớn là đằng khác. Vì họ đã bị cấm ở hai kì chuyển nhượng gần nhất. Mùa hè thảm khốc năm 2017 vẫn còn đọng lại trong tâm trí người hâm mộ Chelsea, và thượng tầng của đội bóng đang cố gắng hết sức để không đi vào vết xe đổ đó. Trước mắt, tìm được một bên chịu chi tiền cho Danny Drinkwater có thể trở thành thành tựu để đời của Marina Granovskaia.
Bức tranh khắc họa bộ sậu tuyển trạch của Chelsea, từ câu chuyện của các tuyển trạch viên, người đại diện và GĐĐH là một trong những mô hình không tồi trên lý thuyết khi đem ra so với các mô hình tuyển trạch khác thời nay. Mặc dù vậy, về mặt hiệu quả, họ vẫn chưa thực sự khiến CĐV Chelsea yên tâm.
McLachlan là người đứng đầu ban tuyển trạch của Chelsea từ năm 2011. Cung cách làm việc của người đàn ông này luôn không ngừng được phát triển theo thời gian. Làm việc chung với Emenalo qua những báo cáo định kì, McLachlan được thoải mái trong việc xác định và phát hiện những lỗ hổng trong khâu trinh sát cầu thủ rồi từ đó thực hiện những thay đổi cần thiết.
Cách chiêu mộ cầu thủ của đội lúc đó tỏ ra khá cồng kềnh. Các HLV đều muốn góp tiếng nói về mục tiêu chuyển nhượng yêu thích của họ, nhưng chủ tịch Roman Abramovich vẫn tin dùng một nhóm cố vấn bóng đá tin cậy. Danh sách này nổi bật có cựu HLV Bobby Campbell và tuyển trạch viên người Hà Lan Piet de Visser. Trong khi đó, công việc chính của Emenalo là trung gian liên hệ, đưa ra thêm những lời khuyên từ hệ thống tuyển trạch và các mạng lưới tin cậy trên khắp thế giới.
Khi McLachlan vẫn phải chịu cảnh “làm gì thì làm nhưng sếp nói gì vẫn phải theo”, kết quả thu được khá buồn cười. Trong vòng một năm sau khi bỏ ra 50 triệu bảng dành cho Fernando Torres, Chelsea đã chi tiêu ít hơn nhiều để có được những ngôi sao đang lên của Bỉ như Romelu Lukaku, Kevin De Bruyne và Thibaut Courtois theo đề nghị của De Visser. Emenalo thời tại nhiệm vẫn luôn theo đuổi ý tưởng xây dựng một ngân hàng cầu thủ trẻ rồi đem đi cho mượn. Ông coi đó như định hướng phát triển, thứ đã biến Chelsea thành một con buôn đích thực với nguồn doanh thu tăng đều mỗi năm.
MCLACHLAN – KHI TA ĐƯỢC SỐNG VỚI CHÍNH MÌNH
Hồ sơ và kinh nghiệm của McLachlan đã làm cho các quá trình tuyển chọn của Chelsea mang nặng màu sắc khoa học. Ông tốt nghiệp Đại học London South Bank với bằng thạc sĩ về khoa học huấn luyện thể thao. Sau khi ra trường, ông đến Southampton để đảm nhận vai trò trưởng phòng phân tích hiệu suất dữ liệu, sau đó hỗ trợ công tác kĩ thuật cho hệ thống tuyển trạch Fulham trước khi đến với Chelsea.
“Tôi sẽ đến bốn hoặc năm trận đấu một tuần, bởi vì tôi không muốn các thông số bị kết luận chủ quan. Tại Chelsea, vai trò của tôi đã thay đổi”.
Trong cuốn sách The Nowhere Men của Michael Calvin, xuất bản năm 2013, McLachlan nói:
“Đây là một vị trí thiên về quản lý nhiều hơn. Tôi có khoảng 20 trinh sát làm việc cùng. Nhiệm vụ của tôi là phân phối phần việc cho họ một cách khoa học và dạy họ cách quan sát hợp lí để trình bày dữ liệu một cách khách quan. Nó giống như việc làm cha, đôi khi bạn phải chỉ bảo những cô con gái của mình bớt thần thành hóa điểm tích cực của những anh chàng bóng bẩy để phơi bày họ tệ như thế nào dưới lăng kính khoa học.
McLachlan cũng nói về sự nguy hiểm của việc hời hợt trong các thương vụ Chelsea từng tham gia, mà điển hình là Torres. 269 triệu bảng đã được chi trong kì chuyển nhượng mùa Đông năm 2011. Tuy nhiên, có bao nhiêu trong số đó được suy xét và phân tích kĩ? Bao nhiêu insight (sự thấu hiểu) khách quan đã được đúc kết trước quyết định ký kết? Dữ liệu đã chiếm bao nhiêu phần trăm trong những quyết định này? Nếu bạn định đầu tư 50 triệu bảng vào một cầu thủ, làm thế nào để bạn biết rằng nó sinh ra lãi.
Vào thời điểm Emenalo từ chức vào tháng 11 năm 2017, nhiệm vụ của McLachlan đã trở về đúng bản chất của nó. Kể từ đó, ông đã báo cáo trực tiếp với Granovskaia thay vì phải thông qua Emenalo trước. Trên giấy tờ, McLachlan không phải là người thay thế Emenalo nhưng việc Chelsea để trống vị trí GĐKT trong những mùa giải gần đây trước khi Petr Cech được bổ nhiệm mùa này cho thấy sự hài lòng của CLB với cấu trúc nhân sự hiện tại.
McLachlan thường xuyên nói chuyện với Granovskaia, với Cech và đặc biệt là Lampard – người đã quan tâm tích cực hơn đến trách nhiệm của bộ phận tuyển trạch so với các HLV trưởng trước đây. Thái độ sẵn sàng lắng nghe của Lampard đã cho thấy việc săn đầu người đang dần được chú ý hơn, và bầu không khí nghiêm túc này đã thúc đẩy hy vọng rằng những căng thẳng từng gây tổn hại cho chiến lược chuyển nhượng với các HLV trong quá khứ sẽ không được lặp lại.
Khi McLachlan có toàn quyền quyết định, bạn có thể không tin mình đang ngồi cạnh những trinh sát của Chelsea trong một trận đấu. Không giống như nhiều câu lạc bộ hay xin quyền theo dõi trận đấu và được bố trí ngồi ở những vị trí thiết kế sẵn, các trinh sát của Chelsea mua vé và ăn bận như CĐV thường ngày để không ai biết họ đang đi xem xem giò cầu thủ.
Khi những ghi chú được thực hiện trên giấy, điện thoại thông minh hay iPad, các biện pháp tránh lộ thông tin luôn được thực hiện tối ưu để đảm bảo không có vụ hớt tay trên nào xảy ra. Ngay cả khi có được một bản scout report của Chelsea, bạn sẽ không thể hiểu được nó. Giống như một số CLB khác ở châu Âu đã tự phát triển các kí hiệu ngôn ngữ mã và chữ viết tắt mà người ngoài cuộc không có khả năng lý giải.
Để duy trì sự bí mật tối đa, McLachlan không tuyển các chuyên gia hay trinh sát viên từ dịch vụ giới thiệu hay có quan hệ chặt chẽ với một CLB nào trước đó. Ông ưu tiên lính mới vào nghề và bắt họ kí vào những cam kết ràng buộc sau khi rời Cobham.
Các báo cáo của họ được đưa vào một hệ thống phân tích dữ liệu. Đội ngũ của McLachlan sau đó sàng lọc qua núi dữ liệu này cộng với việc đánh giá thêm các video từ ứng dụng Wyscout để xác định cầu thủ nào cần được thêm vào danh sách mục tiêu của đội.
Sự kĩ lưỡng là một phẩm chất đặc biệt có giá trị trong các đánh giá tuyển trạch của Chelsea. Họ rất chú ý đến những tiểu sử chấn thương của cầu thủ và liệu họ có khả năng chơi ba trận đấu trong một tuần hay không. Kỷ lục về số lần ra sân của Cesar Azpilicueta từ khi chuyển đến Stamford Bridge là một ví dụ tiêu biểu.
McLachlan thường đưa ra các khuyến nghị của mình trong các cuộc thảo luận chuyển nhượng với Lampard, Cech và Granovskaia, nhưng trung tâm của chiến lược săn đầu người tổng thể của Chelsea cuối cùng vẫn quay về HLV trưởng. Đó là một phần lý do tại sao Jorginho lại có thể đi cùng Sarri đến Stamford Bridge năm 2018 và tại sao Lampard thoải mái hơn trong việc định ra những cầu thủ mình mong muốn khi mùa hè đến.
Trở lại với Emenalo, ông từng tách biệt công tác tuyển dụng cầu thủ trẻ và cầu thủ cho đội một thành hai mảng riêng biệt. Sau Emenalo, mọi thứ đã được nhập làm chung. Mục tiêu là để xây dựng các cầu thủ đi trên một hành trình từ nhóm dưới 9 tuổi đến đội một, vì vậy, việc liên lạc của người đứng đầu bộ phận phát triển cầu thủ trẻ Neil Bath, trợ lý kinh doanh Jim Fraser cùng McLachlan và Cech đóng một vai trò sống còn. Trong thời đại mà Jadon Sancho và Erling Haaland, những cá nhân nằm trong độ tuổi từ 17 đến 20 đã sẵn sàng để tỏa sáng ở cấp độ đội một, những động thái của Chelsea không thừa.
Việc tuyển trạch các cầu thủ trẻ ngày càng được coi là một lĩnh vực riêng biệt trong bóng đá hiện đại, và Chelsea được coi là bậc thầy trong những thương vụ này. Ở trong nước, khả năng phát hiện, bảo vệ và phát triển tài năng của họ ngay từ khi còn trẻ được thể hiện ở các trường hợp của Ruben Loftus-Cheek, Tammy Abraham, Mason Mount, Callum Hudson-Odoi, Reece James và Fikayo Tomori, trong khi Andreas Christensen và cựu hậu vệ Nathan Ake là minh chứng cho thành công trong việc thu hút những cầu thủ trẻ đầy triển vọng từ khắp châu Âu.
Ngay cả khi lệnh cấm chuyển nhượng của FIFA giáng vào đầu CLB vào năm 2009 và 2019 vì vi phạm nguyên tắc chuyển nhượng đối với các cầu thủ dưới 18 tuổi, sự ma mãnh của Chelsea vẫn giúp họ thở không cần máy trợ Oxy.
McLachlan tiết lộ rằng ông hay xem những loạt phim tài liệu về một cầu thủ và video của CLB anh ta khoác áo, để xem liệu có thể thu nhặt được bất cứ điều gì về tính cách của cầu thủ hay không. Đến bước cuối cùng, ông phải đưa cho mình một đáp án về cầu thủ ông cho rằng phù hợp với đội và đưa ra chi phí ước tính cho thỏa thuận của họ. Vào thời điểm đó, nếu đó là người mà Chelsea có ý định cam kết, Granovskaia sẽ bắt đầu những cuộc gọi liên hồi cho đến khi hợp đồng được chốt.
MARINA – NGƯỜI ĐÀN BÀ QUYỀN LỰC
Sự nổi bật của Granovskaia là điều không đổi trong suốt một thập kỷ qua, trong quy trình đi săn của Chelsea. Marina được Abramovich giao nhiệm vụ quản lý CLB khi gia nhập hội đồng quản trị vào năm 2010, trước khi tiếng nói ngày càng có trọng lượng và hiện nay được coi là một trong những nhà chốt kèo chuyển nhượng ma mãnh nhất châu Âu.
Trong số những người đã làm việc cùng hoặc ở phía đối thủ, tất cả đều đi đến sự đồng thuận là Granovskaia luôn kiên quyết thu về sự công bằng cho CLB chủ quản. “Cô ấy liên tục làm việc”, một nhân viên đã nói như vậy. Không có gì lạ nếu bạn nhận được hồi âm từ nửa đêm, nếu cô ấy có hứng thú với yêu cầu của bạn nhưng lại không thể trả lời trong ngày”.
Một GĐĐH tại một CLB đối thủ cho biết: “Tôi đã từng tham gia vào ba hoặc bốn thỏa thuận với Marina và cô ấy luôn luôn chắc chắn với lời nói của mình. Mỗi lần tôi làm việc với cô ấy, cô đều tỏ ra rất thẳng thắn, có máu kinh doanh, rất chuyên nghiệp và không bao giờ nói đi nói lại nhiều lần. Tôi không cảm nhận được điều đó về những người khác trong lĩnh vực này.”
Khi phỏng vấn một số cầu thủ Chelsea, họ cho rằng Granovskaia ít bị cảm xúc chi phối. Nếu có một thỏa thuận công bằng được thực hiện vì lợi ích của CLB, cô ấy sẽ làm điều đó. Nếu không, cô ấy sẽ từ chối thẳng mặt. Diego Costa đã gửi cho Marina một loạt các tin nhắn trên WhatsApp trong thời gian trở về Brazil để cầu xin được phép trở về Atletico Madrid sớm, nhưng điều đó đã không xảy ra cho đến khi tiền về.
Marina đã làm việc hiệu quả với hầu hết các CLB lớn, và một số đã hợp tác với Chelsea trong những năm gần đây – Kia Joorabchian và Giuliano Bertolucci đại diện cho nhiều cầu thủ Brazil đã đến và đi từ Stamford Bridge, trong khi Federico Pastorello nâng đỡ trong các thương vụ của Antonio Conte và Maurizio Sarri. Pini Zahavi là trường hợp có mối liên hệ trước đó với Abramovich.
Mối quan hệ với Mino Raiola trở nên căng thẳng khi Chelsea thất bại trong việc đưa Lukaku trở lại Stamford Bridge vào năm 2017. Đây không phải là lần đầu Mino chơi trò mèo vờn chuột với Chelsea trong việc đẩy giá, và việc nghỉ chơi là điều không khó hiểu.
Marina thường chủ trì các cuộc thảo luận nội bộ của Chelsea về chiến lược chuyển nhượng, nhưng không bao giờ can thiệp sâu vào điểm mạnh và điểm yếu của từng cầu thủ. Bà hiểu rằng chuyên môn của mình nằm ở chỗ khác. Khi cảm thấy những đề xuất của McLachlan hợp lí, Marina bắt đầu phần việc liên lạc và chốt kèo của mình.
Thành tựu lớn nhất của cô trong vai trò này là tạo ra 397,4 triệu bảng lợi nhuận từ việc bán cầu thủ kể từ năm 2013 – một khoản tiền đủ duy trì các hoạt động thiết yếu của CLB trong bối cảnh Luật công bằng tài chính có thể sờ gáy bạn bất cứ lúc nào.
Tất nhiên, Marina không phải lúc nào cũng đúng, và có lẽ tính toán sai nhất của cô là chuỗi sự kiện dẫn đến việc Chelsea biến Kepa Arrizabalaga trở thành thủ môn đắt giá nhất thế giới vào mùa hè năm 2018. Chelsea đã ở rất gần với Alisson Becker, nhưng Marina vẫn muốn thuyết phục Courtois ở lại. Liverpool tận dụng được sơ hở này để chộp lấy Alisson. Courtois ra đi và khoản tiền 71,6 triệu bảng trong hợp đồng giải phóng của Kepa với Athletic Bilbao được kích hoạt.
Sự thiếu quyết đoán không phải là một cái bẫy mà Granovskaia thường rơi vào. Nếu cô cảm thấy một thỏa thuận hợp lí, Chelsea có xu hướng sẽ thúc đẩy nhanh chóng tiến trình giải quyết thủ tục. Điển hình tốc độ của họ trong việc đạt được thỏa thuận với Ajax để có được Ziyech gần đây.
Marina và McLachlan đã bị đem lên bàn mổ rất nhiều, đặc biệt sau thất bại ở kì chuyển nhượng mùa hè năm 2017. Trong số 5 cầu thủ đã ký với tổng chi phí gần 180 triệu bảng (Alvaro Morata, Tiemoue Bakayoko, Danny Drinkwater, Antonio Rüdiger và Davide Zappacosta), Rüdiger là trường hợp duy nhất vẫn còn hữu dụng.
Mỗi thỏa thuận đều có những bối cảnh riêng của nó. Canh bạc Morata không quá tệ, nhưng cuối cùng Chelsea đã thua khi đặt cược vào một anh chàng hay khóc lóc với những triệu chứng tâm lý kinh niên. Bakayoko là một cầu thủ có tiềm năng nhưng chấn thương đã khiến sự nghiệp của anh đứng lại. Drinkwater và Zappacosta đơn giản chỉ là hai bản hợp đồng mang tính xoa dịu Conte nhiều hơn tính chất chuyên môn.
Cho dù cách tiếp cận có khoa học như thế nào, bạn không bao giờ nên coi nó là một phép tính chuẩn xác. Kepa đang bị ăn gạch vì những gì anh đóng góp chưa đúng với cái giá CLB bỏ ra. Tuy nhiên, ở tuổi 25, Kepa còn một quãng thời gian dài để cải thiện. Mateo Kovacic là một trong những cầu thủ hay nhất mùa này, trong khi Jorginho đã chứng minh mình không chỉ là một mảnh ghép của riêng Sarriball. Christian Pulisic đã thể hiện không tồi với 5 bàn thắng và 2 kiến tạo ở Premier League trước khi trở thành ngôi sao Tiktok vì chấn thương.
Bài kiểm tra lớn nhất về khâu chuyển nhượng của Chelsea đang đến cùng mùa hè. Mạng lưới trinh sát của McLachlan đang chứng minh ảnh hưởng rõ nét của nó dưới thời của một Lampard biết lắng nghe và trân trọng cầu thủ trẻ. Và với sự điều phối của Marina, Cobham đang gần hơn với những ngày tháng hào quang trong quá khứ./
Nguồn gốc bài viết: Fanpage The Bueprint